پرسش :

شرط تعدّد زوج ها در اسلام چیست؟

پاسخ :
از ديدگاه اسلامى، مرد فقط در صورتى مى‌تواند بيش از يك زن بگيرد كه قدرت اجراى عدالت ميان آنان را در خود بيابد.
قرآن كريم مى‌فرمايد:
فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً....(1)
و اگر بيم آن داريد كه به عدالت رفتار نكنيد، فقط يك زن بگيريد.
بدون شك، مقصود از عدل در اين آيه كريمه، عدالت در مقام عمل (عدم اجحاف و ستم به زنان در باره حقوق زناشويى و خانوادگى) است، وگرنه محبّت ها و علاقه باطنى و قلبى به طور كامل قابل مهار نيست. به بيان ديگر، مردى كه چند همسر دارد، موظّف است ميان همسرانش عدالت را رعايت كند; به طور مثال خوراك، پوشاك و مسكن يكسان براى آن ها تهيّه كند; اگرچه يكى از آنان را به سبب آن كه زيبايى و كمال ظاهرى يا درونى بيش تر دارد، قلباً بيش تر دوست دارد; بنابراين خداوند متعالى به محال امر نفرموده و از مرد نخواسته است كه همه همسرانش را يكسان دوست بدارد; امّا در عين حال به او حق نداده است تا به همسرى كه كم تر دوستش دارد، در مقام عمل و در حقوق خانوادگى و زناشويى ستم كند و چنان بى اعتنايى و بى مهرى به او روا دارد كه گويى وى زنى بى شوهر است.
در آيه 129 سوره نساء، چنين آمده است:
وَ لَنْ تَسْتَطِيعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَيْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ فَلا تَمِيلُوا كُلَّ الْمَيْلِ فَتَذَرُوها كَالْمُعَلَّقَةِ.
هرچند بكوشيد، هرگز نتوانيد كه ميان زنان به عدالت رفتار كنيد; امّا يكباره به سوى يكى ميل نكنيد تا ديگرى را سرگشته رها كرده باشيد.
با اين شرط بسيار مهم، اسلام كوشيده است تا جلو ستم مرد به همسرش گرفته شود. نكته هاى ديگرى در باره ازدواج موقّت و تعدّد زوج ها از جهت فقهى وجود دارد كه در رساله هاى عمليّه مراجع عظام آمده است.

1. نساء (4)، 3.